Uit de praktijk van de PlantDoctors
19 december 2022
Een groot probleem in een kleine kerstboom.
Iedere week komen er enkele tientallen monsters van aangetast plantmateriaal bij de PlantDoctors van Eurofins binnen. In aanloop tot kerstmis kregen zij monsters van minikerstbomen Picea conica.
Het stellen van een diagnose vraagt kennis van zaken en is soms een flinke uitdaging. De vraag over schade in de minikerstbomen werd opgepakt door onze nieuwe PlantDoctor Emma Franken (foto 1). Een uitgebreid onderzoek was nodig om de complexe oorzaak van het probleem te ontrafelen. Zij legt uit wat er nodig was om een diagnose te stellen voor deze schade.
Foto 1: Emma Franken versterkt sinds 1 oktober het team van de Plant Doctors. Zij is afgelopen jaar afgestudeerd aan Wageningen Universiteit, Master Plant Sciences.
Franken vertelt: “Het eerste dat wij doen als we ziek plantmateriaal binnenkrijgen, is met het blote oog bekijken wat de uitwendige symptomen zijn. En deze symptomen beschrijven. In dit geval constateerden we dat de Picea conica verkleurde toppen had en dat de wortels bruin en rot waren (foto 2 en foto 3). Ook hebben we gekeken hoe de doorsnede van de stam er uitzag (foto 4).
Foto 2: Verkleuring van de toppen van Picea conica. Bron: Eurofins PlantDoctor 2022
Foto 3: Bruin verkleurde wortels van Picea conica. Bron: Eurofins PlantDoctor 2022
Foto 4: Doorsnede van de stam van Picea conica: hebben de vaatbundels een afwijkende kleur? Bron: Eurofins PlantDoctor 2022.
Verder onderzoek
“Daarna hebben we het monster microscopisch onderzocht. Hierbij viel het op dat er veel mycelium, schimmeldraden, van Rhizoctonia, waarschijnlijk R. solani, aanwezig waren. Daarnaast zagen we ook mogelijke chlamydosporen, dikwandige rustsporen, van Fusarium spp.”
“Dit deel van het onderzoek gaf een eerste indicatie. Vervolgens hebben we een DNA Multiscan uitgevoerd op het plantmateriaal. Zo krijgen we meer zekerheid over de aard van de aantasting. Uit de DNA Multiscan bleek dat de schimmels Fusarium spp., Fusarium solani en Penicillium spp. aanwezig waren.”
“Het monster is ook uitgeplaat op diverse groeimedia voor schimmels en oömyceten en deze platen zijn incubatie in een stoof van 25 °C weggezet (foto 5). Uit deze kweek werden Alternaria spp., Botrytis spp., Botrytis cinerea, Penicillium spp. en Stemphyllium spp. geïsoleerd. Uit de naalden werd ook een onbekende schimmel geïsoleerd die leek op een Botryosphaeriaceae.”
“Tot slot hebben we een deel van de plant ter incubatie gelegd op 25 oC. Hierna groeide er een onbekende schimmel uit onder de bast. Deze schimmel is verder opgekweekt op medium. De twee onbekende schimmels zijn met behulp van DNA-sequencing op naam gebracht.”
Foto 5: De wortels en naalden zijn uitgeplaat op verschillende groeimedia om te onderzoeken op levende schimmels en oömyceten in de plant. Bron: Eurofins PlantDoctor 2022.
Advies voor een complex probleem
Al met al werd een heel complex aan pathogene schimmels en secundaire aantastingen gedetecteerd. Het is vervolgens aan de PlantDoctors om hier de kern van het probleem uit te halen. Franken: “Op basis van de resultaten hebben we geconcludeerd dat de primaire schade in de Picea conica veroorzaakt werd door een combinatie van Cylindrocladiella peruviana, Fusarium solani en Rhizoctonia solani. Cylindrocladiella- en Fusarium-soorten kunnen zich gemakkelijk verspreiden via het water. Daarnaast vormen beide schimmels chlamydosporen die lang kunnen overleven in de grond en besmet plantmateriaal. Het mycelium van Rhizoctonia verspreidt zich snel over de grond en gaat van plant naar plant. Daarnaast kan dit pathogeen sclerotiën vormen die lang kunnen overleven in grond en besmette plantenresten.”
De klant ontving een uitgebreid verslag >
Samengevat luidt het advies aan de teler:
- Verwijder ernstig aangetaste planten.
- Zorg voor optimale groeiomstandigheden.
- Voorkom een te natte teelt en zorg voor een goede drainage.
- Geef bij voorkeur onderdoor water.
- Als het water wordt gerecirculeerd wordt het aangeraden dit te desinfecteren.
- Ga uit van schoon substraat, potten en (plant)materiaal.
Meer weten of ook materiaal insturen voor onderzoek?
Meer over PlantDoctor >
Meer over DNA Multiscan >
Heeft u een vraag aan de Plant Doctors, neem dan contact op via klantenservice Horti of bel 088 876 1014.
